Met de groei van het aantal ondernemers in Nederland zien we ook de opkomst van vele support initiatieven, gericht op startups in alle fasen. Deze initiatieven stimuleren bijvoorbeeld groei en faciliteren toegang tot kapitaal, connecties en bronnen van talent. Jorg Kop (UtrechtInc) herkent deze trend. “In Nederland is in relatief korte tijd een flink support netwerk voor startups ontstaan. In 2009 kon je de incubators nog op 1 hand tellen, inmiddels zijn er volgens de laatste berichten meer dan 140. Ondersteuning is dus gemeengoed geworden”, zegt Kop.
Vooral jonge en snelgroeiende bedrijven kunnen veel baat hebben bij deelname aan accelerators of incubators. In korte tijd krijgen zij gerichte begeleiding en groeimogelijkheden, soms in ruil voor aandelen. Het wordt verwacht dat accelerators zich steeds meer gaan specialiseren rondom bepaalde thema’s of sectoren, wat veel potentie voor het ecosysteem oplevert. Op het vlak van incubators doet Nederland het ook goed: incubators YES!Delft en UtrechtInc staan bijvoorbeeld in de top 10 Europese incubators.
Voor de scale-ups in Nederland – waar er volgens recent onderzoek ruim 3200 van zijn de support mogelijkheden beperkter. Scale-ups zijn van groot economisch belang voor Nederland. Het is daarom juist belangrijk om binnen de infrastructuur extra aandacht te besteden aan de benodigde faciliteiten voor scale-ups. Het is echter niet altijd even duidelijk wat het succes van een scale-up bepaalt en wat er nodig is om tot meer scale-ups te komen. Meer onderzoek is hiervoor noodzakelijk.
Incubator als snelkookpan
Een incubator laat zich het best omschrijven met de metafoor van een ‘snelkookpan’: de ontwikkeling van early stage startups wordt versneld door een omgeving te bieden waarin continue uitdaging plaatsvindt om het maximale uit de startup te halen. “Hierdoor worden risico’s al in een vroege fase geïdentificeerd en wordt versneld toegewerkt naar het schaal- of faalmoment”, zegt Jorg Kop. Incubators zijn hierbij vooral faciliterend op het vlak van inhoudelijke acceleratieprogramma’s, matchmaking (talent, financiering, eerste klanten, mentors), het aanjagen van een community en fysieke ecosystemen. Kop waarschuwt: “Een valkuil hierbij is dat ‘over-facilitering’ plaatsvindt. Bijvoorbeeld doordat agenda’s niet op elkaar aansluiten.” Startups zien niet altijd meer de bomen door het bos en ‘event moeheid’ begint op te treden. Met een stokkend aantal nieuwe startup initiatieven en het besef dat startup support geld kost, staat de incubator markt aan de vooravond van wat turbulentere tijden. Succesvolle startups zijn het bestaansrecht van een incubator. Hiervoor is niet slechts ambitie van startups noodzakelijk. Ook de incubators mogen een tandje bijschakelen.
“We moeten als toonaangevende incubators de samenwerking met elkaar op zoeken. Denk hierbij aan het combineren en delen van programma’s en events” , zegt Jorg Kop, Managing Director UtrechtInc.
Belangenbehartiging in het publieke debat
Met support organisaties kom je er niet alleen. Een gunstig klimaat als het gaat om wetgeving en beleid is ook belangrijk. Er zijn in Nederland verschillende organisaties die zich inzetten voor een zo gunstig mogelijk ondernemerslandschap door te lobbyen bij de politiek, zoals ONL. Zij vertegenwoordigen de stem en de wensen van ondernemend Nederland in de politiek. Mede op initiatief van ONL is de Dutch Startup Association (DSA) gestart. DSA zet zich in om de belangen van startups en scale-ups in het publieke debat te behartigen. Pieter Veldhuizen (DSA) geeft aan dat deze belangenbehartiging om wet- en regelgeving te beïnvloeden en onderwerpen te agenderen noodzakelijk is om een volgende stap te in het Nederlandse ecosysteem te zetten. “Daarbij sturen wij op een overheid die vooral faciliterend optreedt en vaker de rol van launching customer op zich neemt om innovatie en jonge producten een kans te geven.” De overheid probeert zelf ook startups te ondersteunen door bijvoorbeeld het centraliseren van alle overheidsinformatie op ondernemersplein.nl. Veldhuizen ziet nog veel kansen op fiscaal vlak voor Nederland.
“We lopen momenteel wereldwijd uit de pas als het gaat om het fiscaal stimuleren van jonge en snelgroeiende bedrijven”, zegt Pieter Veldhuizen, DSA. Er is dus aandacht nodig. “Denk aan het aanjagen van private investeringen in plaats van het verruimen van de mogelijkheid om werknemers uit te betalen in aandelen/opties.”Op de StartupDelta Summit op 19 april brengen we alle support initiatieven bij elkaar en bouwen we samen aan de infrastructuur van Nederland zodat startups sneller kunnen starten, groeien en internationaliseren. Wil je meer weten over support initiatieven voor startups in Nederland en welke partijen op dit vlak impact maken? Kijk dan hier voor het Startup Infrastructure Diagram.